Konferans Hakkında

DEĞERLİ BİLİM İNSANLARI,

Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanları Konseyi (PEMKON)’nin 2016 yılında başlatmış olduğu Türkiye Peyzajları Konferans Serisi’nin 4.sü, K.T.Ü. Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nün ev sahipliliğinde 17-19 Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş bulunmaktadır. Türkiye Peyzajları Konferans Serisinin devamlılığını sağlamak üzere bu yıl 5. Ulusal Konferansın gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Aşağıda şimdiye dek gerçekleştirilmiş bulunan konferans temaları ve tarihleri verilmektedir. Bu yıl İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nün ev sahipliliğinde Kasım 2025’te Konferans Serisinin 5.sini yüz yüze katılımlı olarak düzenlemeyi planlıyoruz. Konferansın temasının ise “KENTSEL PEYZAJLAR” olmasının anlamlı ve bir o kadar da önemli olacağını düşünüyoruz.

“Kentsel Peyzajlar” konusunun Konferans teması olarak düşünülmesinin sebebi özellikle günümüzde kentleşmenin doğal değerler üzerindeki olumsuz etkisinin her geçen gün daha fazla hissedilmesi ve kentleşmeye bağlı çevresel kirliliklerin insan sağlığı üzerindeki etkilerini arttırması gibi olumsuz gelişmeler yanında özellikle artan nüfusun yarattığı sorunların ve kentsel büyümenin önlenemez yükselişine karşı mesleğimizin ve ilgili planlama ve tasarım disiplinlerinin konuyu geniş boyutlarıyla ve farklı katmanlarda ele almalarını sağlamak ve ortak aklı egemen kılmaya dönük bir irade ortaya koymaktır. Bu durum, kenti oluşturan tüm ilgi gruplarını “yaşanabilir sağlıklı kent” kavramı üzerinde çok boyutlu düşünmeye ve sorgulamaya itmektir.

Kentleşme, Günümüzde

• sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik gelişmenin,
• sosyal ve kültürel kalkınmanın,
• doğa ve çevre korumanın, motoru olarak ele alınmaktadır.

Kentsel Paradigma Değişimi

“Doğa Odaklı” bir kent senaryosunu ön plana çıkarmakta ve farklılıkların mekanı olan kentlerin,

• ekosistemi,
• suyu,
• doğal habitatları,
• biyolojik çeşitliliği koruyan,
• sürdürülebilir tüketim ve üretim formlarını destekleyen

yerleşmeler olacağı öngörülmektedir.

Sürdürülebilir kentleşme için kentsel performans göstergeleri ve metrikler tanımlanmakta ve çeşitli indeksler ve tasarım rehberleri hazırlanmaktadır.

Diğer yandan, milyonlarca nüfusun yoğunlaştığı kentsel alanlar, felaketlerden en fazla zarar gören alanlar olmaları yanı sıra doğal kaynak tüketiminin %75'inden ve küresel seragazı emisyonlarının %80'inden de sorumludur. Dolayısıyla, kentleşme eğilimi böyle devam ederse kentleşmenin iklim sistemi üzerindeki baskılarının artması büyük bir sorun olarak karşımıza çıkacaktır.

Son yıllarda küresel ölçekte düzenlenen İklim Konferanslarında sıklıkla dile getirilen konuların başında “Çevresel Sürdürülebilirlik” mottosu, özelikle aşağıdaki kavramlarla içeriği doldurulmaya çalışılmaktadır. Bunlar;

• temiz enerji, ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin korunması,
• iklim değişikliği adaptasyonu,
• kentsel dirençliliğin kurulması,
• kentsel gelişme sürecinde arazinin ve kaynakların sürdürülebilir kullanılması

Dahası, 2016 yılında Ekvator’un Quito Kenti’nde düzenlenen 3. Habitat Toplantısı’nda Dünya Ölçeğinde Yeni Kent Gündemi (YKG) Herkes için Sürdürülebilir Kentler ve Yerleşmeler ve ortak vizyon olarak da “HERKES İÇİN ŞEHİRLER – CITIES FOR ALL”, daha iyi ve daha yeşil bir kentsel gelecek olarak belirlenmiştir.

Yeni kent gündeminin Türkiye’deki planlama ve peyzaj politikalarına muhtemel yansımaları ise:

• Türkiye’nin İklim Değişikliğine Uyum Kapasitesinin Geliştirilmesi Ortak Programı çerçevesinde gerçekleştirilen iklim öngörüleri (Türkiye’nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı – 2011–2023)
• Ulusal ölçekte ‘Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’
• Uluslararası ölçekte ise 7000’in üzerinde kentin üyesi olduğu ‘Avrupa Başkanlar Sözleşmesi’

2015 yılında “Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi” düzenlenmiş ve bu zirvede 2030 “Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi” oluşturularak Birleşmiş Milletlere üye ülkeler “17 sürdürülebilir kalkınma hedefi”ni kabul etmişlerdir. 2030 Gündemi olarak ortaya konan 17 Hedef’ten biri olan 11. Hedef; Kentleri ve İnsan Yerleşim Yerlerini Herkesi Kucaklayan, Güvenli, Güçlü ve Sürdürülebilir Kılmak olarak belirlenmiştir.

Yeşil Mutabakat (Green Deal) olarak anılan 2019 tarihli anlaşma, iklim kriziyle mücadele konusunda Avrupa Birliği’nin var olan taahhütlerini daha geniş ve etkili bir şekilde hayata geçirmeye odaklanmaktadır. Yeşil Mutabakat eylem planı; temiz, döngüsel bir ekonomiye geçerek kaynakların verimli kullanımını arttırmayı, biyolojik çeşitliliği eski haline getirmeyi ve kirliliği azaltmayı öngörmektedir. Ülkemizde Yeşil Mutabakat Eylem Planı’na İlişkin 16.07.2021 tarihli Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlanmış; 9 ana başlık altında toplam 32 hedef ve 81 eylem içermektedir.

Günümüzde artık yoğun insan kullanımına sahne olan kentlerle, ekoloji arasında nasıl bir uyum yakalanabilir sorusuna cevap aranmaktadır. Peyzaj mimarları ve diğer meslek disiplinleri, azalan ve kaybolan doğal değerleri kent içinde yeniden oluşturmanın gayreti içindedirler. Kentlerde son yıllarda dile getirilen “yeşil senaryo” ve “doğa içinde kent” kavramları da bu zorunlulukların ve arayışların doğal bir sonucudur. Sürdürülebilir ve dayanıklı kent planlamasının ve çevre yönetiminin önündeki siyasi ve mali engelleri yıkma çabalarının ortak bir noktası vardır: görüş alışverişi yapan ve ortak çalışan kararlı insanların dinamizmidir.

Siz değerli Bölüm Başkanlarını ve tüm öğretim üyesi ve elemanlarını bu konularda ortak bir düşünce platformu yaratmak için bir araya getirmeyi hedefliyoruz.